Gewerbe w Niemczech – wszystko, co musisz wiedzieć
Jednym z najczęściej wybieranych rodzajów działalności gospodarczej w Niemczech jest Gewerbe, czyli jednoosobowa firma. Rejestracja takiej działalności jest stosunkowo prosta, jednak wymaga dopełnienia kilku formalności. Jak wygląda proces zakładania Gewerbe w Niemczech krok po kroku? Jakie są wymagane dokumenty? Jakie składki i podatki trzeba płacić? Te i inne kwestie omówimy szczegółowo w tym artykule, aby ułatwić Ci start w świecie niemieckiego biznesu.
Co to jest Gewerba? Na co uważać?
Gewerba, czyli Gewerbeanmeldung, to oficjalny wpis do rejestru działalności gospodarczej w Niemczech. Dotyczy zarówno jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez osoby fizyczne, jak i firm, takich jak GmbH, czyli niemiecki odpowiednik polskiej spółki z o.o. Dzięki Gewerbe przedsiębiorca ma możliwość prowadzenia działalności w różnych sektorach, takich jak usługi, handel czy przemysł. Każda osoba planująca prowadzenie firmy na terenie Niemiec ma obowiązek zarejestrowania działalności i dostosowania się do obowiązujących przepisów prawnych oraz regulacji podatkowych, które różnią się w zależności od rodzaju i zakresu działalności. To nie tylko formalność, ale także warunek niezbędny do legalnego funkcjonowania na niemieckim rynku.
Jak otworzyć Gewerbe w Niemczech i na co przy tym uważać? W odpowiednim urzędzie należy wypełnić specjalny formularz Gewerbeanmeldung-Formular lub skorzystać z wersji online. W formularzu zaznacza się m.in., czy Gewerbe jest główną, czy dodatkową działalnością, a także opisuje zakres planowanych działań firmy. Warto mieć na uwadze, że rozszerzenie działalności później wiąże się z dodatkowymi opłatami, dlatego dobrze jest od razu uwzględnić możliwe usługi, które firma może oferować w przyszłości.
Jak założyć firmę w Niemczech?
W zależności od lokalizacji można zarejestrować Gewerbe osobiście w urzędzie ds. gospodarki (Gewerbeamt), który zwykle mieści się w urzędzie miasta (Bürgeramt) lub ratuszu (Rathaus). Można to też zrobić wygodnie online. Aby założyć firmę w Niemczech, wymagany jest adres zameldowania lub siedziba firmy na terenie Niemiec. Istnieje jednak także opcja założenia działalności bez konieczności posiadania stałego meldunku. Zamiast posiadania własnego meldunku, możesz skorzystać z udostępnionego adresu, który będzie służył zarówno jako adres zameldowania, jak i siedziba firmy. Na ten adres będą kierowane wszelkie dokumenty związane z prowadzeniem działalności. Taki adres można uzyskać dzięki współpracy z firmami oferującymi tego typu usługi dla polskich przedsiębiorców w Niemczech, co jest prostym rozwiązaniem dla Twojej działalności.
Aby załatwić sprawę w odpowiednim urzędzie, niezbędne będą: dowód osobisty lub paszport, zaświadczenie o zameldowaniu oraz potwierdzenie wpłaty. W zależności od prowadzonej działalności, mogą być potrzebne dodatkowe dokumenty, takie jak zaświadczenie o niekaralności, brak zaległości podatkowych czy zabezpieczenie finansowe. Konieczne będzie również dołączenie wszelkich wymaganych pozwoleń, licencji czy tytułów zawodowych, które uprawniają do wykonywania zawodu. Możliwe jest też założenie firmy przez pełnomocnika, który musi przedstawić odpowiednie upoważnienie.

Mała Gewerba w Niemczech – dla kogo
Mała Gewerba w Niemczech, czyli Kleingewerbe to forma małej działalności gospodarczej, charakteryzująca się uproszczonymi procedurami i mniejszymi wymaganiami formalnymi w porównaniu do bardziej złożonych form przedsiębiorstw, takich jak spółka z o.o. (GmbH) czy spółka akcyjna (AG). Jedną z głównych zalet prowadzenia Kleingewerbe jest możliwość zwolnienia z obowiązku płacenia podatku VAT, pod warunkiem, że roczny obrót firmy nie przekracza 22 000 euro.
Ta forma działalności jest odpowiednia dla wielu różnych typów przedsiębiorców. Przede wszystkim jest idealnym rozwiązaniem dla osób, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z biznesem. Kleingewerbe pozwala na łatwe wejście na rynek bez konieczności ponoszenia dużych kosztów początkowych, co daje możliwość przetestowania pomysłu na biznes bez dużych ryzyk finansowych. Dzięki temu początkujący przedsiębiorcy mogą stopniowo rozwijać swoje przedsięwzięcia, zanim zdecydują się na bardziej rozbudowaną strukturę.
Kleingewerbe jest także korzystne dla osób, które mają już pełnoetatową pracę, ale chcą prowadzić dodatkową działalność zarobkową. Ta forma pozwala im elastycznie organizować swój czas i uzyskiwać legalne przychody z drugiej działalności, bez skomplikowanych formalności.
Kleingewerbe często wybierają również freelancerzy i osoby prowadzące działalność wolnych zawodów, które oferują dodatkowe usługi niezwiązane bezpośrednio z ich główną profesją. Jest to szczególnie popularne wśród artystów, grafików, tłumaczy i innych kreatywnych profesjonalistów, którzy mogą korzystać z uproszczonych zasad prowadzenia działalności.
Dla osób prowadzących handel internetowy, takich jak sprzedaż na platformach e-commerce lub we własnych sklepach internetowych, Kleingewerbe to dogodna opcja. Niski obrót wielu małych sklepów internetowych często kwalifikuje je do zwolnienia z VAT, co pozwala na większą elastyczność finansową. Ponadto, osoby oferujące usługi lokalne, takie jak drobne prace remontowe, opieka nad dziećmi czy transport, mogą skorzystać z Kleingewerbe jako formy uregulowania swojej działalności i prowadzenia jej w prosty i efektywny sposób, dostosowany do ich potrzeb.
Gewerba w Niemczech koszty
Zakładanie Gewerbe wiąże się z pewnymi kosztami, które mogą się różnić w zależności od miejsca rejestracji, ponieważ wysokość opłat jest ustalana przez władze lokalne poszczególnych landów. Zwykle koszt rejestracji wynosi od 20 do 60 euro, w zależności od miasta czy regionu. Należy jednak pamiętać, że mogą pojawić się dodatkowe opłaty, które przedsiębiorca musi uwzględnić. Dotyczy to na przykład uzyskania odpowiednich licencji lub zezwoleń na prowadzenie określonych rodzajów działalności, tłumaczenia niezbędnych dokumentów, a w przypadku niektórych rodzajów działalności – korzystania z usług notariusza, na przykład przy sporządzaniu umów czy pełnomocnictw.
Dodatkowym kosztem, który pojawia się przy rejestracji firmy w Niemczech, jest wpis do rejestru handlowego (Handelsregister), który może być wymagany dla spółek takich jak GmbH (odpowiednik spółki z o.o.). Wpis ten niesie za sobą kolejne wydatki, związane zarówno z samą opłatą za rejestrację, jak i formalnościami prawnymi. Gewerba w Niemczech to koszty różniące się w zależności od typu działalności.
Kleingewerbe, czyli mini Gewerba w Niemczech koszty
Poza opłatami związanymi bezpośrednio z zakładaniem działalności, przedsiębiorca musi liczyć się z kosztami związanymi z codziennym funkcjonowaniem firmy. Obejmują one m.in. wynajem lokalu, zakup niezbędnego sprzętu czy oprogramowania, jak również obsługę księgową, która w Niemczech często jest kluczowa, zwłaszcza w kontekście spełniania wymogów podatkowych i prawnych. Koszty te mogą się znacznie różnić w zależności od wielkości i rodzaju firmy, dlatego warto je uwzględnić w swoim budżecie już na etapie planowania biznesu.
Mini Gewerba w Niemczech to koszty bardzo niskie w porównaniu do innych typów działalności gospodarczej. Natomiast prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej reguluje specjalna ustawa – Gewerbeordnung, która jasno określa zasady funkcjonowania firmy. Co ciekawe, Gewerbe można założyć praktycznie w każdej branży, niezależnie od tego, czy planujesz działać w sektorze usług, handlu czy innej dziedzinie. Warto jednak pamiętać, że w zależności od charakteru działalności, konieczne może być zgłoszenie firmy do odpowiednich instytucji, takich jak izba przemysłowo-handlowa czy izba rzemieślnicza, co zapewnia prawidłowe prowadzenie działalności. Dla przedstawicieli wolnych zawodów obowiązują nieco inne procedury, co stanowi istotną różnicę. Co więcej, mimo że Gewerbe to głównie działalność jednoosobowa, nic nie stoi na przeszkodzie, aby taki przedsiębiorca mógł zatrudniać pracowników, co otwiera dodatkowe możliwości rozwoju biznesu.
Firma jednoosobowa w Niemczech a ubezpieczenie
Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w Niemczech ma obowiązek zapewnienia sobie ubezpieczenia zdrowotnego. Może wybierać między ubezpieczeniem prywatnym a państwowym, w zależności od swoich preferencji i potrzeb. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować nałożeniem kary przez odpowiednie organy kontrolujące działalność gospodarczą.
Oprócz ubezpieczenia zdrowotnego, przedsiębiorca jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Ubezpieczenie rentowe i emerytalne jest zazwyczaj dobrowolne, jednak dla niektórych zawodów, takich jak rzemieślnicy, istnieje obowiązek regularnego odprowadzania tych składek. Warto zatem dobrze zrozumieć swoje zobowiązania, aby uniknąć problemów związanych z niewłaściwym wypełnieniem obowiązków ubezpieczeniowych. Firma jednoosobowa w Niemczech musi również liczyć się z odpowiedzialnością za wszystkie zobowiązania finansowe.
Gewerba w Niemczech podatki
Zyski, jakie osiągasz ze swojej małej firmy, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W 2024 roku kwota wolna od tego podatku wynosi 11 604 euro dla osób prowadzących działalność samodzielnie, natomiast dla małżeństw jest to dwukrotność tej sumy, czyli 23 208 euro. Dopiero po przekroczeniu tych kwot dochód zaczyna podlegać opodatkowaniu.
Jeśli chodzi o podatek od sprzedaży, każdy przedsiębiorca musi składać odpowiednie deklaracje podatkowe, w tym te związane z VAT-em. Jednak właściciele małych firm, korzystający z przepisów dotyczących tzw. „małych przedsiębiorstw”, mogą być zwolnieni z obowiązku płacenia VAT-u, jeśli ich roczny obrót nie przekracza określonego limitu. Jako Kleinunternehmer nie ma się wtedy jednak możliwości odliczania VAT-u od wydatków związanych z działalnością gospodarczą. To oznacza, że musisz pokrywać wszystkie koszty zakupu towarów i usług z własnych środków.
Dla pozostałych przedsiębiorców obowiązek odprowadzania VAT jest stały – muszą płacić ten podatek za wszystkie sprzedane towary czy świadczone usługi. Aktualnie obowiązujące stawki VAT w Niemczech wynoszą 19% dla standardowych produktów i usług oraz 7% dla wybranych towarów i usług objętych stawką obniżoną.
Deklarację podatkową należy złożyć najpóźniej do 31 lipca roku następującego po roku podatkowym. Każdy właściciel firmy ma ten obowiązek, niezależnie od tego, czy osiągnął dochód, czy też korzysta ze zwolnienia podatkowego. Nawet w przypadku braku dochodów, przedsiębiorca musi przedłożyć odpowiednią dokumentację. Warto także pamiętać, że osoby prowadzące Gewerbe są zobowiązane do przechowywania wszystkich dokumentów związanych z działalnością gospodarczą przez okres od 6 do 10 lat, co jest niezbędne w razie ewentualnych kontroli skarbowych.
Jakie stawki na gewerbie?
W Niemczech, stawki wynagrodzenia dla osób prowadzących działalność gospodarczą w formie Gewerbe są zazwyczaj wyższe niż stawki godzinowe dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Od 1 października 2023 roku minimalna stawka godzinowa dla pracowników wynosi 13,60 euro. To oznacza, że osoby zatrudnione na etat muszą otrzymywać co najmniej tę kwotę za każdą godzinę pracy.
Jednak w przypadku samozatrudnienia w formie Gewerbe, stawki godzinowe mogą być wyższe, ponieważ osoby prowadzące własną działalność mają możliwość negocjowania własnych stawek i ustalania wynagrodzenia na podstawie umowy z klientami lub innymi firmami. Wysokość stawek dla Gewerbe zależy od kilku czynników, takich jak branża, rodzaj świadczonych usług, lokalizacja oraz własne umiejętności i doświadczenie. Ponadto, samozatrudnieni mogą dostosować stawki do specyfiki swojej działalności i potrzeb rynkowych. Działalność w formie Gewerbe umożliwia także większą elastyczność w ustalaniu stawek, co może być korzystne dla osób z unikalnymi umiejętnościami lub specjalistyczną wiedzą.
Gewerbe rozliczenie roczne w Polsce
Jeśli prowadzisz Gewerbe w Niemczech, musisz pamiętać o obowiązkach podatkowych także w Polsce. Główna zasada jest taka, że dochody z tej działalności są opodatkowane w Polsce, jeśli jesteś polskim rezydentem podatkowym. To oznacza, że musisz zgłosić swoje zagraniczne dochody w polskim zeznaniu podatkowym.
Jeżeli zarabiasz zarówno w Niemczech, jak i w Polsce, i dochody w Polsce są opodatkowane według skali podatkowej, powinieneś uwzględnić zagraniczne dochody w deklaracji PIT-36. Choć nie zapłacisz dodatkowego podatku w Polsce od tych zagranicznych dochodów, będą one brane pod uwagę przy obliczaniu stawki podatkowej w Polsce.
Według polskiego prawa podatkowego, osoby mieszkające w Polsce i uzyskujące dochody z działalności prowadzonej w Niemczech mogą skorzystać z metody wyłączenia z progresją. Ta metoda zapobiega podwójnemu opodatkowaniu, ponieważ dochody zagraniczne są zwolnione z podatku w Polsce, ale wpływają na wysokość stawki podatkowej stosowanej do krajowych dochodów.
Ważne jest, aby dobrze zrozumieć polskie przepisy podatkowe i prawidłowo stosować je do swojej działalności w Niemczech. Zadbaj o odpowiednie dokumentowanie dochodów i rozważ skorzystanie z ulg podatkowych, które mogą pomóc obniżyć obciążenia podatkowe.
Samozatrudnienie w Niemczech – podsumowanie
Samozatrudnienie w Niemczech to popularna forma prowadzenia działalności, która ma wiele zalet dla różnych grup przedsiębiorców. Zakładanie jednoosobowej działalności gospodarczej w Niemczech wymaga jednak przeprowadzenia kilku istotnych formalności. Przede wszystkim należy zorientować się, jakie są opłaty oraz gdzie należy zarejestrować firmę w wybranym landzie. Warto również sprawdzić, czy konieczne jest zgłoszenie działalności do dodatkowych instytucji związanych z danym zawodem. Obowiązkowym krokiem jest rejestracja w urzędzie skarbowym oraz zapewnienie sobie ubezpieczenia zdrowotnego.
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, czyli samozatrudnienia, ważne jest zrozumienie, że właściciel odpowiada za wszelkie zobowiązania firmy całym swoim majątkiem osobistym. Oznacza to, że jeśli firma napotka trudności finansowe i popadnie w długi, wierzyciele mogą dochodzić spłaty z prywatnych aktywów właściciela, w tym z nieruchomości lub innych zasobów znajdujących się nawet poza Niemcami, na przykład w Polsce.