BFSG, czyli dostępność stron internetowych dla osób niepełnosprawnych – co się zmieni od czerwca 2025?

W nadchodzącym roku 2025 wiele firm będzie musiało dokładnie zająć się kwestią dostępności. Szczególnie na swoich stronach internetowych i w aplikacjach. Wynika to z faktu, że 18 czerwca 2025 roku wchodzi w życie Ustawa o Wzmocnieniu Dostępności (Barrierefreiheitsstärkungsgesetz, czyli tzw. BFSG), która została uchwalona już 16. lipca 2021 roku. Ustawa ta opiera się na unijnej dyrektywie dotyczącej dostępności (European Accessibility Act).

Instytucje publiczne już wcześniej były w dużym stopniu zobowiązane do dostosowania swoich stron internetowych do standardów dostępności. Z naszego artykułu dowiesz się, jakie zmiany w tym zakresie dotkną teraz również przedsiębiorstwa.

Co to jest BFSG, czyli Ustawa o Wzmocnieniu Dostępności i jakie są jej cele?

Ustawa o Wzmocnieniu Dostępności, czyli po niemiecku BFSG (Barrierefreiheitsstärkungsgesetz) dotyczy obowiązku firm prywatnych. Muszą one zacząć oferować określone produkty i usługi w sposób dostępny dla osób z niepełnosprawnościami. Głównym obszarem tej ustawy jest cyfrowa dostępność. Szczegóły dotyczące wymagań określono w rozporządzeniach wykonawczych i wytycznych dotyczących BFSG.

Celem Ustawy o Wzmocnieniu Dostępności (BFSG) jest zapewnienie, aby określone produkty i usługi były dostępne dla wszystkich konsumentów i użytkowników. Ustawa ma na celu wspieranie samodzielnego życia osób w Niemczech i całej Europie, dając im większą możliwość korzystania z różnych usług i produktów, niezależnie od ograniczeń, które mogą posiadać. Dzięki temu firmy będą mogły również zwiększyć sprzedaż online.

BFSG pomaga osiągnąć ten cel, zapewniając, że osoby z niepełnosprawnościami będą mogły korzystać z produktów i usług na równych zasadach z innymi. Ustawa będzie obowiązywała w całej Unii Europejskiej, a jej wymagania techniczne i informacyjne będą jednolite. Ma to na celu uproszczenie dotychczasowych, często sprzecznych przepisów dotyczących dostępności. Jednolite zasady pomogą zjednoczyć rynek wewnętrzny UE i sprawią, że produkty i usługi pozbawione barier będą bardziej dostępne i tańsze.

BFSG określa przepisy dotyczące m.in. produktów i usług, które wejdą na rynek po 28. czerwca 2025 roku.

Usługi:

• Usługi telefoniczne,
• Oprogramowanie e-book,
• Usługi komunikatorów (messengerów),
• Usługi oferowane na urządzeniach mobilnych w ramach transportu pasażerskiego dalekobieżnego,
• Usługi bankowe,
• Handel elektroniczny,
• Usługi transportu osób.

Produkty:

• Komputery,
• Laptopy,
• Tablety,
• Smartfony,
• Automaty samoobsługowe, takie jak bankomaty,
• Czytniki e-booków.

Dokładna definicja produktów objętych przepisami znajduje się w § 1 ust. 2 BFSG, a dotyczące usług dla konsumentów informacje zawarte są w § 1 ust. 3 BFSG.

Jaki jest termin wprowadzenia ustawy Barrierefreiheitsstärkungsgesetz i czy są jakieś wyjątki?

Zasadniczo nie przewiduje się okresu przejściowego. Oznacza to, że od 28. czerwca 2025 roku wszystkie produkty i usługi objęte przepisami muszą być dostępne zgodnie z wymaganiami Ustawy o Wzmocnieniu Dostępności. Ewentualne wyjątki określono w § 38 BFSG.

Co się zmieni w 2025 roku odnośnie wprowadzenia BFSG?

Od 28. czerwca 2025 roku wszystkie produkty wprowadzane na rynek lub oferowane muszą spełniać standardy dostępności określone w BFSG. Produkty i usługi będą uznawane za dostępne, jeśli osoby z niepełnosprawnościami będą mogły łatwo je znaleźć, uzyskać do nich dostęp i używać w sposób powszechnie przyjęty, bez specjalnych trudności i zasadniczo bez pomocy innych osób.

Szczegółowe wymagania, które firmy muszą spełnić, aby dostosować swoje produkty do nowych standardów, zostaną doprecyzowane w rozporządzeniu wykonawczym. Dodatkowo, produkty będą musiały przejść odpowiednią procedurę oceny zgodności. Producent będzie zobowiązany do wystawienia deklaracji zgodności UE oraz oznaczenia produktu znakiem CE.

Kogo dotyczy nowa ustawa?

Ustawa BFSG dotyczy wszystkich producentów, sprzedawców i importerów produktów wymienionych w § 1 ust. 2 ustawy, a także dostawców usług wskazanych w § 1 ust. 3 ustawy.

Jednakże dla tzw. „mikroprzedsiębiorstw” (czyli firm zatrudniających mniej niż 10 pracowników i osiągających roczny obrót lub sumę bilansową nieprzekraczającą 2 milionów euro) obowiązują szczególne zasady. Mikroprzedsiębiorstwa, które świadczą usługi, zasadniczo nie podlegają przepisom ustawy BFSG. Pod warunkiem, że usługi te nie dotyczą produktów wymienionych w ustawie.

Sytuacja zmienia się, jeśli mikroprzedsiębiorstwa wprowadzają na rynek produkty wymienione w § 1 ust. 2 BFSG. Dla tych firm nowe przepisy obowiązują w pełni i trzeba je wdrożyć i przestrzegać.

BFSG w sektorze B2B

Ustawa BFSG dotyczy wyłącznie sektora B2C, czyli produktów i usług przeznaczonych dla konsumentów. Usługi, które oferuje się tylko firmom (B2B), nie muszą spełniać wymagań tej ustawy. Dotyczy to jednak tylko sytuacji, gdy usługi są naprawdę przeznaczone tylko dla firm. Konsumenci nie mają do nich dostępu, nawet jeśli by chcieli.

Jeśli jednak usługa jest zaprojektowana w taki sposób, że mogą z niej korzystać także konsumenci, to traktuje się ją jako usługę skierowaną do konsumentów w ramach e-biznesu. W takim przypadku przepisy BFSG również będą miały zastosowanie. Firmy, które chcą uniknąć tych obowiązków, powinny wyraźnie zaznaczyć, że ich usługi są przeznaczone tylko dla firm. Dodatkowo warto podjąć środki, które uniemożliwią składanie zamówień przez klientów prywatnych.

Obowiązki sprzedawców internetowych w kontekście Ustawy o Wzmocnieniu Dostępności

Warto zwrócić szczególną uwagę na usługi oferowane w ramach elektronicznego obrotu gospodarczego. Zgodnie z przepisami, są to usługi telemedialne dostępne na stronach internetowych lub w aplikacjach mobilnych, które są świadczone elektronicznie na żądanie konsumenta w celu zawarcia umowy konsumenckiej. Zarówno informacje potrzebne do zawarcia umowy, jak i proces płatności, muszą być dostępne.
Warto podkreślić, że chodzi o strony internetowe skierowane do konsumentów (B2C), które mają na celu zawieranie umów konsumenckich. Strony B2B są wyraźnie wyłączone.

Nie ma dodatkowego ograniczenia co do konkretnych usług lub produktów oferowanych na stronie, co oznacza, że wiele firm będzie musiało dostosować swoje strony do nowych wymagań.
Jeśli na stronie internetowej możliwe jest zawarcie umowy konsumenckiej, to proces składania zamówienia musi być dostępny. Wymagania dotyczące dostępności odnoszą się tylko do tych części strony, które umożliwiają zawarcie umowy. Nie dotyczy to natomiast części strony, które są przeznaczone dla stałych klientów lub służą jedynie do udostępniania informacji, bez intencji zawierania umowy.

Wymogi dostępności mogą również obejmować e-maile, jeśli mają one na celu zawarcie lub zmianę umowy konsumenckiej, np. w przypadku aktualizacji warunków ogólnych.

Sklepy internetowe a dostępność

BFSG dotyczy tylko stron internetowych, które umożliwiają zawieranie umów online. Przepisy te odnoszą się głównie do sklepów internetowych i platform, typu marketplace, które są uznawane za usługi w ramach elektronicznego obrotu gospodarczego.

Jeśli strona internetowa zawiera treści mieszane, a więc połączenie informacji i funkcji związanych z realizowaniem transakcji, to tylko te części strony, które są bezpośrednio związane z zawieraniem umów z konsumentami, muszą spełniać wymagania BFSG. Oznacza to, że różne sekcje tej samej strony mogą podlegać wymaganiom dostępności, podczas gdy inne mogą być z nich wyłączone, jeśli nie dotyczą zawierania umów konsumenckich.

Rynki internetowe a dostępność

BFSG dotyczy także platform internetowych, takich jak eBay czy Amazon. Operator takiej platformy ma obowiązek dostosowania jej do wymagań BFSG dotyczących usług w ramach elektronicznego obrotu gospodarczego.

Jeśli operator rynku internetowego nie zapewni dostępności swojej platformy, odpowiedzialność za to może ponieść także sprzedawca, który oferuje swoje produkty na tej platformie. Dotyczy to szczególnie sytuacji, gdy sprzedawca był świadomy tych wymagań.

Fora internetowe a dostępność

Na wielu stronach internetowych użytkownicy mogą wymieniać się opiniami w ramach forum. Jeśli głównym celem takiego forum jest umożliwienie tej wymiany, to strona nie musi zapewniać dostępności zgodnie z wymaganiami ustawy.

Natomiast jeśli strona internetowa z forum ma na celu głównie wspieranie zawierania umów z konsumentami, wtedy dostępność zgodna z Ustawą o Wzmocnieniu Dostępności musi być uwzględniona. Szczególnie jeśli chodzi o usługi świadczone w ramach elektronicznego obrotu gospodarczego.

Narzędzia firm trzecich a dostępność

Integrując różne narzędzia na swojej stronie internetowej w celu uzyskania pożądanych funkcji, firmy i osoby prowadzące działalność na własny rachunek muszą pamiętać, że nie mogą one ograniczać dostępności, jeśli witryna podlega BFSG.

W takim przypadku odpowiedzialność za zawartość strony internetowej leży po stronie operatora, nawet jeśli używane narzędzia pochodzą od firm trzecich. To operator strony decyduje, czy wdroży dane narzędzia, czy też nie.

Egzekwowanie dostępności stron internetowych, grzywny i ostrzeżenia

Zgodność z nowymi normami będzie w Niemczech losowo sprawdzana przez kraje związkowe w ramach nadzoru rynku, przy wsparciu Federalnego Instytutu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy (BAuA). Przedsiębiorcy mają obowiązek udzielania informacji organom nadzoru rynkowego.

Jeśli konsumenci uznają, że nowe standardy nie zostały prawidłowo wdrożone i czują się naruszeni w swoich prawach, mogą zwrócić się o pomoc w dochodzeniu swoich roszczeń. W takim przypadku mogą skontaktować się z odpowiednim organem nadzoru rynkowego w danym landzie i zażądać interwencji. Jeśli organ nie podejmie działań, konsumenci mogą skierować sprawę do sądów administracyjnych. Możliwe jest również, że będą oni reprezentowani przez organizację.

Organizacjom tym przyznaje się prawo do składania skarg zbiorowych. Podobne uprawnienia przysługują innym upoważnionym instytucjom. Jeśli organ nadzoru rynku stwierdzi niezgodność z wymaganiami BFSG, wezwie przedsiębiorcę do usunięcia tej niezgodności.

Za naruszenie przepisów przewidziano kary grzywny do 100 000 euro. W niektórych przypadkach możliwe jest całkowite zakazanie udostępniania produktów i usług.

Nowe standardy BFSG będą traktowane jako zasady postępowania rynkowego. Oznacza to, że naruszenia mogą być równocześnie traktowane jako naruszenie przepisów o nieuczciwej konkurencji (UWG). Może to prowadzić do ostrzeżeń (niem. Abmahnungen).

Nasze wnioski

Wraz z wejściem w życie BFSG, wiele firm będzie musiało sprostać nowym obowiązkom związanym z zapewnieniem dostępności. Powinny one uwzględnić i wdrożyć te wymagania, aby uniknąć czasochłonnych i kosztownych procesów oraz kar. Istnieje również duże prawdopodobieństwo, że pojawi się kolejna fala ostrzeżeń opartych na prawie konkurencji. Ze względu na skomplikowaną i zróżnicowaną naturę nowych regulacji w BFSG, każda firma powinna skonsultować się z prawnikiem już na wczesnym etapie. Prawnik pomoże dokładnie zrozumieć obowiązki i prawidłowo je wypełnić. Ze względu na duże zainteresowanie tematem i potrzebę wyjaśnienia niejasności, orzecznictwo pojawi się szybko po wejściu w życie BFSG.